Quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc hoa sen

Cây Sen (Nelumbo nucifera) là loại cây thủy sinh đa niên có nguồn gốc châu Á, xuất phát từ Ấn Độ, sau đó lan qua Trung Quốc, Nhật Bản, vùng đông bắc Úc châu và nhiều nước khác. Cây sen là biểu tượng của sự thịnh vượng, thiêng liêng và bất tử của nhiều nền văn hóa khác nhau trong nhiều thế kỷ.

Bạn đang xem: Quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc hoa sen

Ở Việt Nam, cây sen không chỉ gắn liền với văn hóa nghệ thuật và mỹ thuật truyền thống mà còn xuất hiện trong văn hóa ẩm thực. Đó là lý do tại sao cây sen đã trở thành biểu tượng thân quen với người Việt Nam.

Cây sen có đặc điểm sống lâu năm dưới nước, lá rất rộng, nổi lên cao, màu xanh lục. Hoa của cây sen đa màu, nhiều lá đài và cánh hoa, được nâng cao trên những cuống hoa chắc mập. Quả của sen thuộc loại quả đóng được gắn vào trong 1 phần nạc, khi quả chín đế hoa trở nên khô và hóa gỗ.

Cây sen được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau như làm dược liệu, thực phẩm, cảnh quan, trang trí, v.v. Trên thế giới, hiện có hàng nghìn giống sen khác nhau. Ngoài những giống sen được trồng ở ao hồ đầm lầy, còn có nhiều giống sen trồng chậu đang rất được ưa chuộng.

Một số giống sen phổ biến hiện nay

Ở Việt Nam, hiện nay có rất nhiều các loại giống sen khác nhau được chọn tạo từ trong nước và nhập khẩu từ các nơi trên thế giới. Tuy nhiên, chúng có thể được chia thành các nhóm chính sau:

• Nhóm sen cho củ: cho năng suất củ rất cao, chất lượng tốt nhưng không có hoặc có rất ít hoa, thích hợp trồng ở các chân đất lúa trũng hoặc đất cao, nhưng vẫn duy trì được lượng nước sâu 20-30cm.

• Nhóm sen cho hoa: Hoa to, nhiều, màu sắc đẹp nhưng không có củ. Hoa có một, hai hay nhiều tầng cánh, có giống có đến hàng ngàn cánh (thường được gọi là sen ngàn cánh). Màu sắc của hoa đa dạng từ màu trắng, vàng, tím, đỏ hoặc có 2 màu trên 1 cánh (màu trắng ở phần dưới và màu tím ở trên). Nhóm sen cho hoa cũng có gương nhưng hạt nhỏ, năng suất hạt kém, thích hợp trồng ở hồ, ao, đầm lầy.

• Nhóm sen cho hạt: Cho nhiều hoa với tỷ lệ hạt chắc cao. Hạt lớn, có hương vị thơm ngon. Giống thường chỉ có một tầng cánh, màu đỏ, rễ mảnh và không có củ, thích hợp trồng ở hồ, ao, ruộng trũng.

• Nhóm sen làm cảnh: hoa cánh kép, ra hoa quanh năm, hoa bền, đẹp, dùng làm hoa cắt cành hoặc làm cảnh, phù hợp trồng ở hồ, ao, ruộng trũng, hoặc ở các chậu, vại.

Xem thêm : Cược tỷ số – Bí quyết dự đoán và ăn bao nhiêu?

Tùy theo mục đích khác nhau, ta chọn những giống sen phù hợp cho mỗi vùng trồng, địa phương và người đầu tư. Tùy từng giống/nhóm giống mà có đặc điểm sinh trưởng và nở hoa khác nhau, vì vậy quy trình kỹ thuật trồng chăm sóc cũng khác nhau. Quy trình dưới đây áp dụng cho những giống sen trồng chậu.

Kỹ thuật trồng, chăm sóc sen trồng chậu

1. Thời vụ trồng

Sen trồng chậu có thể trồng quanh năm, nhưng có 2 thời vụ chính là:

• Vụ Đông Xuân: Trồng vào tháng 1 đến tháng 3 dương lịch.
• Vụ Hè Thu: Trồng từ tháng 7 đến tháng 8 dương lịch.

Trồng vào thời vụ tháng 3, cây sẽ nhanh cho hoa và năng suất hoa nhiều hơn so với cây trồng vào thời vụ tháng 8.

2. Chọn vị trí trồng

Sen trồng chậu có thể đặt ở bất cứ vị trí nào sao cho đảm bảo đủ ánh sáng và đáp ứng được mục đích trồng, sử dụng:

• Đối với người sản xuất ở quy mô lớn, có thể đặt trên nền ruộng, sân, vườn để đảm bảo cây có đủ điều kiện sinh trưởng và thuận tiện trong quá trình chăm sóc. Khoảng cách giữa hai chậu nên là 10-20cm, khoảng cách hàng 20-30cm, từ 2-3 hàng để lại lối đi thuận tiện cho việc chăm sóc.
• Đối với người sử dụng, có thể đặt ở sân, ban công, tùy theo nhu cầu. Tuy nhiên, vẫn phải đảm bảo đầy đủ ánh sáng để đảm bảo chất lượng và sự phát triển tốt của hoa.

3. Chuẩn bị giá thể và chậu trồng

• Giá thể trồng sen chậu gồm hỗn hợp đất và phân.
  • Đất nên sử dụng loại đất ruộng trồng lúa hoặc bùn ao. Nếu không có đất ruộng hoặc đất bùn ao thì nên sử dụng loại đất có độ kết dính cao. Đất phải được thay mới hàng năm hoặc bổ sung thêm.
  • Phân nên sử dụng phân chuồng hoai trộn đều với đất theo tỷ lệ 7:3. Có thể bổ sung thêm vôi bột để đảm bảo pH luôn đảm bảo 6 – 6.5.
• Chậu trồng sen: Tùy mục đích sử dụng mà chọn chậu phù hợp về kích thước và chất liệu. Có thể sử dụng chậu sành, sứ hay chậu nhựa. Sử dụng chậu kín đáy và loại chậu cao thành để duy trì lượng đất và nước phù hợp.
• Giá thể được đưa vào khoảng 2/3 hoặc 3/5 chậu, sao cho khi bơm nước thì độ sâu của nước luôn là 10-13cm.

4. Lựa chọn giống trồng và xử lý mọc mầm

Một số giống sen trồng chậu hiện nay là sen bách diệp, sen nghìn cánh, sen phạt bà quan âm. Đặc điểm chung của các giống sen này là đã sắc màu (hồng, đỏ, trắng, tím, xanh), hoa anh đào, thân thấp, phù hợp trồng chậu, cây sinh trưởng quanh năm.

Giống sen trồng chậu được sử dụng chủ yếu là hạt. Sử dụng hạt F1, chọn hạt to, tròn, mẩy, cứng, thường những hạt này sẽ là những hạt mang gen di truyền tốt.

• Xử lý tiền mọc mầm: Hạt được xử lý bằng cách mài, dũa hoặc cắt lớp vỏ trên phần đầu hạt, tránh mài và cắt vào phần thân hạt để tránh thối khi ngâm hạt. Hoặc có thể ngâm hạt trong dung dịch axit sunfuric nồng độ 0.1% trong 15-30 phút, rồi rửa lại bằng nước sạch khi hạt và dung dịch ngâm chuyển sang màu đen.

• Xử lý mọc mầm: Hạt sau khi xử lý tiền mọc mầm được ngâm vào nước để nảy mầm. Hàng ngày nên thay nước 1-2 lần. Sau 3-5 ngày, hạt bắt đầu mọc mầm, 2-3 ngày tiếp theo, lá thứ nhất dài khoảng 3-5 cm, có thể trồng.

5. Kỹ thuật trồng

Hạt sau khi nảy mầm được trồng vào chậu đã được chuẩn bị sẵn. Khi trồng, đảm bảo hạt được vùi sâu sao cho mép lá thứ nhất chạm mặt đất, đặt mũi lá thứ nhất nghiêng với mặt đất góc 45 độ để tránh hiện tượng héo lá khi cuống lá dài ra nếu bị nước cạn giai đoạn mới trồng. Trồng một chậu mỗi chậu sau trồng được đánh dấu và ghi thông tin về giống, thời gian trồng.

Cây giai đoạn mới trồng phải được quản lý lượng nước chặt chẽ để tạo điều kiện cây sinh trưởng tốt và sớm ra hoa. Chậu sen sau trồng nên đặt ở nơi có đầy đủ ánh sáng, đặc biệt là ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp vào buổi sáng sớm.

6. Kỹ thuật bón phân

• Yêu cầu bón đầy đủ, cân đối NPK để đảm bảo cây có đủ chất dinh dưỡng trong quá trình sinh trưởng và phát triển. Ngoài ra, phải bổ sung các yếu tố đa lượng như Ca, Mg, S (lưu huỳnh), Si và các yếu tố vi lượng khác như Fe, Mn, B, Cu, Zn, Mo, Cl.

Xem thêm : MẬT THƯ (Bậc Sơ Thiện) CÁCH GIẢI DẠNG THƯỜNG GẶP

Có thể sử dụng phân Đầu trâu NPK 17127+TE (0.5 CaO+0.5MgO+TE) và bón theo quy trình sau:

• Bón thúc lần 1: 30 ngày sau trồng, tháo cạn nước trong chậu và bón phân xung quanh cây con, sau đó bơm nước trở lại. Liều lượng 0.1 kg/chậu.
• Bón thúc lần 2: sau 20-25 ngày kể từ lần 1, và sau đó là 20-25 ngày cho đến hết quá trình trồng chậu. Cách bón tương tự như lần 1.

Hoặc có thể sử dụng loại phân chậm tan 14-13-13 + TE. Bón ngay trước khi trồng bằng việc rải đều trên mặt chậu và chìm sâu vào đất ít nhất 1-2cm. Liều lượng bón 20g/chậu. Định kỳ bổ sung sau 3 tháng. Chú ý đảm bảo pH đất và nước trong chậu luôn ở mức 6 – 6.5.

7. Quản lý nước, ánh sáng

Thường xuyên bổ sung nước vào chậu để duy trì mức nước ngập mặt từ 10-13cm, đặc biệt vào những ngày nắng nóng. Nếu không đảm bảo nước, lượng oxy tồn tại trong nước giảm, gây ảnh hưởng đến việc sinh trưởng của cây và dễ gây bệnh. Nên tưới nước vào buổi sáng và hạn chế tưới vào buổi chiều.

Sen là loại cây ưa sáng, vì vậy phải trồng ở nơi có đủ ánh sáng. Đặc biệt, ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp vào buổi sáng sớm. Tuy nhiên, vẫn phải đảm bảo thuận tiện trong việc chăm sóc cây.

8. Diệt cỏ dại và phòng, trừ sâu bệnh

• Diệt cỏ dại: Cần phải diệt cỏ dại sớm khi cây sen sau trồng. Nếu có cỏ dại trong đất, cần loại bỏ sớm để tránh cạnh tranh dinh dưỡng và ảnh hưởng đến cây. Bèo nổi cũng là một loại cây gây hại cho sen. Khi bèo xuất hiện, cần diệt sớm trước khi lá nổi xuất hiện hoặc sau khi lá đứng xuất hiện.

• Phòng, trừ sâu, bệnh: Đối với sen, có một số loại sâu bệnh hại chính như sâu ăn tạp (Spodoptera litura) và bệnh thán thư (Colletotrichum sp.). Để phòng trừ sâu và bệnh, có thể sử dụng các loại thuốc trừ sâu như Lanate, Confidor và các loại thuốc trừ nấm như Score 250EC, Rhidomil Gold 68%WP, Daconil, v.v.

9. Cắt tỉa lá già, hoa tàn

Sen trồng chậu sau 30-45 ngày bắt đầu cho hoa. Hoa của sen nở liên tục trong năm, với vụ hè nở hoa sớm hơn và có nhiều hoa hơn so với vụ đông. Sau mỗi đợt hoa nở, cần cắt bỏ cuống hoa và tỉa bỏ các lá già, lá sâu bệnh để tạo độ thông thoáng cho cây sinh trưởng tốt.

10. Vận chuyển và tiêu thụ

Sen có thể xuất bán bất kỳ thời kỳ nào của cây, từ cây con đến cây đã và đang nở hoa. Tuy nhiên, cần chú ý quá trình vận chuyển. Có thể vận chuyển sen bằng cách để nguyên cả chậu hoa, tháo cạn nước và xếp lên xe chuyên dụng, đảm bảo không xếp chồng chậu để tránh hủy hoại cây. Sau khi cây đã ổn định ở nơi sử dụng, tiếp tục bơm nước và chăm sóc như thông thường.

Đây là quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc hoa sen trồng chậu. Hy vọng rằng thông tin này sẽ giúp bạn trồng và chăm sóc hoa sen thành công. Để biết thêm thông tin chi tiết vui lòng liên hệ với Hợp tác xã hoa sen Vân Đài qua số điện thoại 0912750160.

Giải Đáp Việt – Tri Thức Cho Người Việt

Nguồn: Giaidapviet.com
Danh mục: Khám Phá