Phân tích bức tranh phố huyện nghèo trong truyện ngắn Hai đứa trẻ – Thạch Lam

thumbnail_giaidapviet
Rate this post

Thạch Lam – Nhà văn đầy tình cảm, những tác phẩm của ông luôn mang đến sự tinh tế, sâu sắc và trong sáng. Nhất là trong tập truyện Nắng trong vườn (1938), truyện Hai đứa trẻ được xem là một trong những tác phẩm xuất sắc, tưởng như đơn giản nhưng thực ra đầy ý nghĩa.

Vẻ đẹp phố huyện nghèo và tâm hồn của nhân vật Liên

Truyện Hai đứa trẻ không có cốt truyện gay cấn, không có xung đột đặc biệt. Nó chỉ đơn giản là một mảng cuộc sống bình dị của một phố huyện nghèo từ lúc chiều tới đêm khuya. Nhưng qua ngòi bút tinh tế của Thạch Lam, những hình ảnh đó lại trở nên sống động, lung linh và đầy linh hồn.

Một quãng thời gian tại huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương đã trở thành ký ức không thể phai mờ. Đó cũng là không gian nghệ thuật thường xuất hiện trong nhiều tác phẩm của Thạch Lam. Hai đứa trẻ, dẫu chỉ là một phần trong tác phẩm Nắng trong vườn, đã thành công mang đến hình ảnh phố huyện và tâm hồn của nhân vật Liên với những cảm xúc sâu sắc, đặc biệt nổi bật trên nền tối tăm của phố huyện khi chiều tàn và đêm buông xuống.

Bức tranh đêm tối và số phận của nhân vật

Truyện không những không có cốt truyện mà còn không có những tình huống đặc biệt, chỉ lặng lẽ thể hiện cuộc sống thường nhật của những người sống ở phố huyện nghèo. Tiếng trống thu không cất trên một chiếc chòi nhỏ, một ráng chiều ở phía chân trời, mùi đất ẩm, tiếng chó sủa, tiếng ếch kêu, tiếng muỗi vo ve… những âm thanh nhỏ nhặt của những đứa bé, một quán nước chè tươi, một gánh hàng phở, cảnh chợ chiều với vỏ nhãn, vỏ thị, rác rưởi và những đứa trẻ con nhà nghèo đang tìm tòi, nhặt nhạnh, một đoàn tàu đêm lướt qua… và nỗi buồn mơ hồ với những khao khát đến tội nghiệp của Hai đứa trẻ.

Bức tranh tinh thần của hai đứa trẻ trong bóng tối

Tuy ra vẻ như không có gì ấn tượng, nhưng qua con mắt nhân hậu và ngòi bút tinh tế, giàu chất thơ của Thạch Lam, cuộc sống đơn điệu đó trở nên sống động, sâu lắng và đong đầy tình cảm. Cuộc sống trong bóng tối của những nhân vật bình thường như chị Tí, những người bán hàng về muộn và những đứa trẻ con nhà nghèo được Thạch Lam ghi lại một cách chân thực nhưng sâu lắng, khiến ta cảm nhận được một tấm lòng nhân ái chân thành và sự đoàn kết.

Truyện không chỉ xoay quanh hai đứa trẻ mà còn là bức tranh về cuộc sống của cả một phố huyện nghèo với những con người bé nhỏ, tội nghiệp, sống trong ánh sáng lung linh của đèn và bóng tối của đêm tối.

Kết

Thạch Lam đã tạo nên một truyện ngắn đầy sức mạnh, sử dụng nghệ thuật tương phản một cách tự nhiên để tái hiện bức tranh phố huyện nghèo và tâm hồn của nhân vật Liên. Những tình huống giản dị, đời sống thường nhật vốn như vậy nhưng lại được nhà văn thể hiện một cách tế nhị và sống động. Đọc truyện, ta cảm nhận được sự day dứt và thương cảm trước cuộc sống hiu quạnh của những con người sống trong bóng tối. Đồng thời, cũng thấy cái hương vị man mác của đồng quê vào những chiều mùa hạ êm đềm, làm sống lại những ký ức và tình cảm quê hương.