Gốc tích không phải ai cũng biết về họ Mai ở Việt Nam, vị thần tổ là con rể nổi tiếng của vua Hùng

Gốc tích không phải ai cũng biết về họ Mai ở Việt Nam, vị thần tổ là con rể nổi tiếng của vua Hùng
Rate this post

Trong thế giới của những dòng họ ở Việt Nam, họ Mai (chữ Hán: 枚 hoặc 梅) là một họ rất đặc biệt. Tuy không phổ biến như những họ khác, nhưng họ Mai lại có một nguồn gốc lịch sử đặc trưng, gắn bó với văn hóa dân tộc ta. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng khám phá một chút về họ Mai và vị thần tổ đặc biệt của họ.

Họ Mai – Dòng họ nội sinh gắn liền với lịch sử dân tộc

Họ Mai xuất hiện chủ yếu ở miền Bắc Trung Bộ và Bắc Bộ của Việt Nam, như Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Trị, Nam Định, Hưng Yên… Đây là một trong những dòng họ nội sinh, có mặt từ rất sớm, gắn liền với lịch sử dân tộc ta.

Trong gia phả của họ Mai ở làng Hậu Trạch có chép lại, thời vua Hùng Vương thứ 6 có ông Mai Yển, hiệu An Tiêm. Ông được biết đến với cái tên quen thuộc hơn là Mai An Tiêm, nguyên làm Thượng thư lại Bộ Xuân Thu. Vì có nhiều công lao nên Mai An Tiêm được vua gả con gái cho. Mai An Tiêm gắn liền với sự tích trái dưa hấu, là nhân vật gắn liền với truyền thuyết quen thuộc của người Việt.

Ảnh minh họa

Mai An Tiêm được công nhận là Thượng thủy tổ dòng họ Mai, và tương truyền vùng Nga Sơn, Thanh Hóa là do Mai An Tiêm khai phá. Người dân sau này nhập cư vào vùng đất đó đã tự nguyện nhận mình là người họ Mai.

Tháng 4/2022, tại Đại hội Đại biểu họ Mai Việt Nam lần thứ nhất đã thống nhất suy tôn Mai An Tiêm làm thần tổ họ Mai tại Việt Nam. Ông được đánh giá là nhân vật lịch sử mang nét đặc biệt, gắn liền với văn hóa nước ta nói chung, họ Mai nói riêng.

Ảnh minh họa

Họ Mai – Vương triều riêng và câu chuyện đổi họ

Trong lịch sử, họ Mai còn tồn tại một vương triều riêng. Vị vua đầu tiên của họ Mai là Mai Thúc Loan (670 – 723). Sau khi lên ngôi, ông đóng đô tại Kinh Đô Vạn An ở Nam Đàn, Nghệ An.

Có một chi tiết gây chú ý không kém là việc một số vương hầu, quan lại thời nhà Trần đã bị xử tội, bắt đổi họ thành họ Mai. Vào thời kỳ chống quân Nguyên Mông, một số tôn thất và quan lớn đã xin hàng giặc. Đến năm 1289, sau khi đánh đuổi ngoại xâm, nhà Trần mới xử tội những kẻ này. Hình thức xử phạt có thể là tử hình, tịch thu đất đai, tước bỏ quốc tính, bắt đổi họ. Trong đó có các trường hợp như Trần Lộng bị đổi thành Mai Lộng, Trần Kiện bị đổi thành Mai Kiện.

Đại hội Đại biểu họ Mai Việt Nam năm 2022. Ảnh: A.N

Với những câu chuyện hấp dẫn và sự kết hợp giữa lịch sử và truyền thuyết, họ Mai trở thành một dòng họ đặc biệt của người Việt. Chúng ta hãy tiếp tục khám phá và tìm hiểu về những nguồn gốc và truyền thống độc đáo của họ Mai, một phần quan trọng của văn hóa dân tộc Việt Nam.

Nguồn ảnh: Giải Đáp Việt – Tri Thức Cho Người Việt