Cuối thế kỷ 14, nghệ thuật gốm của Việt Nam đạt đến đỉnh cao phát triển với nhiều loại men và hoa văn độc đáo. Loại gốm này được biết đến với tên gọi “Đồ gốm Chu Đậu”. Tuy nhiên, nghệ thuật này đã suy tàn vào đầu thế kỷ 17, sau những trận chiến dữ dội thời Lê Mạc. Một trung tâm gốm sứ phát triển rực rỡ đã bị lãng quên dưới lòng đất.
Gốm Chu Đậu đã lưu giữ dưới đáy biển và lòng đất suốt hàng trăm năm. Các món đồ này đã bị xếp lẫn vào đồ gốm Trung Hoa trong các viện bảo tàng Châu Âu. Chính ông Makato Anabuki, viên chức Nhật Bản, đã phát hiện một bình men trắng xanh, hoa văn cánh sen và hoa mẫu đơn tại viện bảo tàng Topkapi Saray Museum (Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ) và từ đó, nghệ thuật gốm Chu Đậu mới được biết đến và tìm hiểu.
Bạn đang xem: Chu Đậu – Đỉnh cao gốm cổ Việt Nam
Sau đó, những công trình khai quật đã được tiến hành từ năm 1983 ở làng Chu Đậu, Nông dân ông Vang đã phát hiện các di tích lò gốm. Đồ gốm Chu Đậu đã được sản xuất và phân phối rộng rãi tại Phủ Nam Sách, tỉnh Hải Dương. Ngoài làng Chu Đậu, còn có các lò gốm khác ở làng Vạn Yên, làng Gốm, làng Ngói, làng Phú Điền, làng Phúc Lão, làng Cậy.
Xem thêm : Điểm danh những bộ phim về đề tài vũ trụ hay nhất thế kỷ 21
Đồ gốm Chu Đậu đã được tìm thấy trong các ngôi mộ cổ, đình chùa, tử đường và đặc biệt là dưới các tàu buôn chìm ngoài khơi Hội An, Đà Nẵng. Các món đồ này thường được gọi là đồ men trắng chàm. Đồ gốm Chu Đậu có hình dáng thanh tao, nước men trong mà mỏng, hoa văn đậm đà hình ảnh đời sống thôn làng Việt Nam.
Nghệ thuật gốm Chu Đậu đã bắt đầu phát triển từ cuối thế kỷ 14 và đạt đến đỉnh cao vào thế kỷ 15, 16 trước khi tàn lụi vào đầu thế kỷ 17. Nhiều lò gốm khác ở Hải Dương còn tiếp tục sản xuất những món đồ không men như nồi đất, chum, vại cho đến thế kỷ 18. Làng Chu Đậu còn nổi tiếng về nghề dệt chiếu.
Gốm Chu Đậu có nhiều loại men như men ngọc, men nâu, men trắng và men lục. Men trắng chàm và men tam thái là những loại men phổ biến nhất. Men trắng chàm là nền men trắng kết hợp với hoa văn màu xanh, trong khi men tam thái có màu xanh, đỏ nâu và xanh lục. Gốm Chu Đậu cũng có nhiều hình dạng và kiểu dáng khác nhau như bát, đĩa, chén, tước, bình, ấm, âu, chậu, lu, hũ, chân đèn, hộp, lọ, bình vôi, nghiên mực và cả đồ chơi trẻ em.
Xem thêm : Cách trồng và chăm sóc Cây Nguyệt Quế ra hoa quanh năm
Hoa văn trên gốm Chu Đậu làm bằng men màu và phản ánh đời sống nông thôn Việt Nam. Hình ảnh trên đồ gốm Chu Đậu thể hiện các con tàu, chuỗi rêu, chim, tôm, cá bống, cóc, rùa, cọng rau muống, bông hoa cúc và hoa sen. Các món đồ gốm Chu Đậu được sản xuất từ cuối thế kỷ 14 và đạt đến đỉnh cao vào thế kỷ 15, 16 trước khi tàn lụi vào đầu thế kỷ 17.
Gốm Chu Đậu đã để lại những dấu vết rực rỡ và độc đáo trong lịch sử nghệ thuật Việt Nam. Tuy nhiên, cũng chính vì thế mà không còn nhiều món đẹp trong tay người Việt. Những món đồ gốm Chu Đậu có phẩm chất cao và được những nhà sưu tập trên toàn thế giới ưa chuộng.
Đồ gốm Chu Đậu – một tuyệt phẩm nghệ thuật và một phần không thể thiếu trong di sản văn hoá của người Việt.
Nguồn: Giải Đáp Việt – Tri Thức Cho Người Việt
Nguồn: Giaidapviet.com
Danh mục: Khám Phá
