Sự thanh kỳ và quyến rũ của đom đóm phát sáng đã thu hút sự chú ý của con người từ lâu. Chúng là những sinh vật kỳ diệu, hoạt động trong bóng tối và tạo ra ánh sáng lấp lánh vào đầu mùa hạ. Con đực thường có cánh và bay về ban đêm, trong khi con cái không có cánh. Ánh sáng màu đỏ cam hay vàng xanh của chúng có vai trò hấp dẫn đối tác giới tính và đồng thời cảnh báo các động vật ăn thịt.
Đom đóm có nhiều loại, không phải loài nào cũng phát sáng. Có những loài hoạt động vào ban ngày và không tạo ra ánh sáng, nhưng cũng có những loài phát sáng vào ban đêm. Các loại đom đóm này sử dụng ánh sáng như một tín hiệu hẹn hò trong quá trình sinh sản của chúng.
Bạn đang xem: Đom đóm phát sáng: Sự mê hoặc và thú vị của tình yêu trong bóng đêm
Theo giáo sư Sara Lewis thuộc Trường Đại học Tufts, Mỹ, việc đom đóm phát sáng vào mùa hè có thể được coi là cách chúng phô diễn vẻ đẹp để thu hút sự chú ý của bạn tình, tương tự như con công đực sử dụng đuôi lộng lẫy của mình. Điều này cho thấy rằng sự quyến rũ và phô trương vẻ đẹp không chỉ tồn tại ở những loài chim, thú hay con người mà còn ở cả thế giới động vật nhỏ bé như đom đóm.
Chúng ta có thể thấy ánh sáng phát ra từ đom đóm vào buổi tối. Tuy nhiên, ánh sáng rất yếu, chỉ nhìn rõ được khi môi trường trở nên tối tăm. Đom đóm đực thường có cánh, trong khi đom đóm cái không có. Con đực sử dụng ánh sáng để thu hút đối tác giới tính. Khi một con đom đóm đực phát sáng lâu hơn, nó sẽ có khả năng tìm được bạn đời thành công hơn và giúp con cái sinh sản ra nhiều con hơn.
Xem thêm : Truyện cổ tích: Sự tích hoa Dạ Lan Hương
Đom đóm có hai nhóm chính, gồm đom đóm bay và đom đóm bò dưới đất. Cả hai nhóm này đều có khả năng phát ra ánh sáng lạnh đặc biệt, không toả nhiệt như ánh sáng nhân tạo. Khi đom đóm phát sáng, hầu hết năng lượng sinh vật tạo ra được chuyển thành ánh sáng, không tiêu hao thành nhiệt như các nguồn sáng nhân tạo khác.
Ánh sáng của đom đóm được tạo ra từ một số đốt cuối bụng. Ban ngày, các đốt này có màu trắng xám, chỉ phát sáng vào ban đêm thông qua lớp da trong suốt. Bên trong lớp da bụng là một chuỗi tế bào phát quang, được phản chiếu ra ngoài nhờ lớp tế bào phản quang giống mặt gương.
Sự phát sáng ở đom đóm xảy ra nhờ vào một quá trình hóa học gọi là bioluminescence (ánh sáng sinh học). Quá trình này diễn ra trong cơ quan phát sáng đặc biệt ở dưới bụng của đom đóm. Enzyme luciferase tác động lên luciferin, kết hợp với các ion Magie, ATP và Oxi để tạo ra ánh sáng.
Cơ quan phát sáng của đom đóm có một số lớp tế bào nhỏ dùng để phản xạ ánh sáng và một lớp tế bào phát sáng. Tế bào phát sáng được điều khiển bởi thần kinh và các ống khí, trong khi ôxy được cung cấp bởi các ống khí chuyển hóa luciferin thành oxyluciferin. Quá trình oxy hóa này được xúc tác bởi enzyme luciferase, giải phóng năng lượng dưới dạng ánh sáng. Đom đóm kiểm soát việc phát sáng bằng cách điều chỉnh lượng không khí cung cấp cho các tế bào.
Xem thêm : Đánh bay mùi ẩm mốc trong nhà bằng bã cà phê
Đom đóm phát sáng từ thời kỳ ấu trùng. Bioluminescence được sử dụng cho một chức năng cảnh báo trong quá trình phát triển của ấu trùng đom đóm, để đánh dấu là mục tiêu không thích hợp cho các loài ăn thịt. Các gene mã hóa cho chất này được chèn vào nhiều cơ quan khác nhau. Enzyme luciferase trong đom đóm được sử dụng trong lĩnh vực pháp y, và có ứng dụng y học như theo dõi phản ứng ATP hay Magie. Ngay cả những họa sĩ thời kỳ Phục Hưng cũng đã sử dụng bột đom đóm để tạo ra một hỗn hợp sáng tạo.
Còn có những điều thú vị khác về đom đóm mà chúng ta cần khám phá. Đom đóm phát sáng từ khi còn ấu trùng, không chỉ khi trưởng thành. Ánh sáng cũng có thể được tạo ra khi đom đóm bị quấy rầy, mang tính cảnh báo. Những loài đom đóm ở phía Tây Bắc Mỹ không phát sáng và dễ bị nhầm lẫn với các loài bọ cánh cứng khác. Đom đóm ăn thịt và mang trong mình nhiều loại thức ăn khác nhau như ốc sên và giun đất. Tuy nhiên, mặc dù là loài ăn thịt, đom đóm cũng có thể ăn mọt hoặc phấn hoa nếu không tìm thấy thức ăn phù hợp. Ngoài ra, có một loài bọ cánh cứng khác có tên Photuris, là kẻ thù của đom đóm.
Đom đóm không chỉ là một loài động vật có lợi cho con người, mà còn mang trong mình những câu chuyện thú vị về tình yêu và ánh sáng. Chúng có khả năng tạo ra một màn trình diễn ánh sáng tuyệt vời khi đồng loạt phát sáng lung linh. Để được chứng kiến điều này, bạn có thể tới Đông Nam Á hoặc vườn quốc gia Great Smoky Mountains, Mỹ vào cuối mùa xuân hàng năm.
Tất cả những điều đặc biệt và thú vị về đom đóm khiến chúng trở thành một hiện tượng hấp dẫn và gợi nhớ về những kỷ niệm đáng nhớ trong quá khứ. Hãy để Giải Đáp Việt – Tri Thức Cho Người Việt giúp bạn khám phá thêm nhiều điều thú vị khác về thế giới xung quanh chúng ta!
Giải Đáp Việt – Tri Thức Cho Người Việt
Nguồn: Giaidapviet.com
Danh mục: Khám Phá
