Giới thiệu chung
- Hoa loa kèn Tứ Quý, còn được gọi là hoa Bách hợp hoặc Huệ tây, là một loại hoa mới được nhập về và trồng ở Việt Nam từ năm 2002. Được đặc điểm bởi màu sắc trắng, hình dáng đứng, khả năng nở lâu và đẹp, chịu nhiệt tốt và thích hợp cho điều kiện trồng ở Việt Nam, hoa loa kèn tứ quý có thể trồng quanh năm.
Đặc điểm thực vật học
2.1. Rễ
- Hoa loa kèn tứ quý có hai phần rễ chính: rễ thân và rễ gốc. Rễ thân mọc ở phần dưới mặt đất, có tác dụng chống đổ, hút nước và dinh dưỡng. Rễ gốc mọc từ đáy củ, chủ yếu để hút nước và dinh dưỡng.
2.2. Thân vảy
- Thân vảy là phần phình to của cây, gồm nhiều vảy hợp lại thành củ. Kích thước của thân vảy ảnh hưởng trực tiếp đến số lượng và kích thước hoa. Chu vi thân vảy càng lớn thì số hoa trên mỗi cành càng nhiều.
2.3. Lá
- Lá của hoa loa kèn tứ quý có hình thuôn dài, phiến lá phẳng, đầu lá hơi nhọn, màu xanh nhạt. Lá có kích thước và số lượng phụ thuộc vào kích thước củ và điều kiện chăm sóc.
2.4. Hoa
- Hoa của hoa loa kèn tứ quý có hình dạng thuôn, giống như cái loa, mỗi cành hoa có 1 hoặc nhiều hoa. Màu sắc hoa là trắng, có 6 cánh hoa, 6 nhị và 1 nhụy chia làm 3 thùy.
2.5. Quả
- Quả của hoa loa kèn tứ quý có dạng nẻ, dài, chia làm 3 ngăn, mỗi quả có hàng trăm hạt. Hạt có hình bán cầu hoặc hình vuông dài, xung quanh có cánh mỏng.
Yêu cầu ngoại cảnh
3.1. Ánh sáng
- Hoa loa kèn tứ quý thích ứng với cường độ ánh sáng trung bình (khoảng 20.000-25.000Lux). Trong mùa hè, khi cường độ ánh sáng cao, cần che phủ cây với một lớp lưới đen để giảm 30-50% ánh sáng và tạo điều kiện tốt cho cây sinh trưởng.
3.2. Nhiệt độ
- Hoa loa kèn tứ quý có khả năng chịu nhiệt nhưng ưa khí hậu mát. Nhiệt độ thích hợp cho cây là từ 25-30oC ban ngày và 15-20oC ban đêm.
3.3. Ẩm độ
- Độ ẩm không khí và đất ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây. Độ ẩm đất và không khí thích hợp cho hoa loa kèn tứ quý là 75-80%.
3.4. Đất
- Loại đất phù hợp nhất cho cây là đất phù sa, đất nhẹ giàu chất hữu cơ, thoát nước tốt và có pH từ 5,5-6,5. Tránh trồng hoa loa kèn tứ quý trên đất cát hoặc đất cát pha.
Kỹ thuật trồng và chăm sóc
4.1. Thời vụ trồng
- Trong miền Bắc Việt Nam, hoa loa kèn tứ quý có thể trồng quanh năm, nhưng tập trung vào 3 thời vụ chính:
- Vụ Xuân hè: trồng vào tháng 01-02, thu hoa vào tháng 04-05, thu hoạch củ vào tháng 05-06.
- Vụ Thu đông: trồng vào tháng 08-09, thu hoa vào tháng 11-12, thu hoạch củ vào tháng 02 hoặc tháng 06 năm sau.
- Vụ Đông xuân: trồng vào đầu tháng 10, thu hoa vào tháng 01-02, thu hoạch củ vào tháng 03-04 năm sau.
4.2. Làm đất
- Cày bừa đất kỹ, sau đó làm luống: rộng 1,0-1,2m, cao 25-30cm, rãnh luống rộng 40cm.
- Phân chuẩn bị đất: trộn đều 1000kg phân chuồng hoai mục, 30-40kg supe lân và 20-30kg vôi bột cho 1 sào Bắc Bộ trước khi trồng 15-20 ngày.
4.3. Kỹ thuật trồng và chăm sóc
4.3.1. Chuẩn bị củ giống
- Chọn củ: lựa chọn củ loa kèn tứ quý có chu vi từ 8/10 – 14/16cm, củ càng to càng có nhiều hoa. Chọn củ không bị trầy xước và có rễ trắng mọc ở dưới đế củ.
- Phân loại củ: chọn những củ giống có kích thước tương đương nhau để trồng cùng một luống.
- Xử lý củ: ngâm củ trong nước pha Daconil 75WP (15g thuốc/10lít nước) từ 10-15 phút, sau đó vớt ra để ráo rồi tiến hành trồng.
4.3.2. Khoảng cách và mật độ
- Khoảng cách trồng thích hợp nhất là 15x20cm, mật độ trồng là 175.000 củ/ha.
- Trồng quá thưa gây lãng phí đất, trồng quá đặc dẫn đến nhiều bệnh, cây yếu và gầy.
4.3.3. Kỹ thuật trồng
- Rạch rãnh trên mặt luống và đặt củ vào, lấp đất lên từ 4-5cm tính từ mặt củ.
- Tưới nước ngay sau trồng, có thể tưới bằng rãnh hoặc vòi sen.
4.3.4. Kỹ thuật tưới nước
- Trong tuần đầu sau trồng, tưới nước thường xuyên để củ không bị khô và rễ có thể hút nước. Sau đó, giảm lượng tưới để tránh làm cây mục rụng củ.
- Nếu dùng vòi sen, tưới 1-2 lần/ngày vào buổi sáng hoặc chiều mát. Nếu dùng rãnh, tưới 7-8 ngày/lần, tuỳ vào độ ẩm đất.
4.3.5. Kỹ thuật bón phân
-
Tổng lượng phân bón cho 1ha trồng hoa loa kèn tứ quý là: 2.500kg Phân hữu cơ vi sinh + 350-400kg NPK đầu trâu 13-13-13.
-
Bón phân theo các giai đoạn như sau:
Bạn đang xem: Quy trình kỹ thuật trồng hoa loa kèn tứ quý
-
Giai đoạn 1: sau trồng 20-25 ngày, cây cao 10-15cm, bón 7-8kg/sào.
-
Xem thêm : Cách ngủ ngon khi có tiếng ồn hiệu quả nhất
Giai đoạn 2: sau trồng 35-40 ngày, cây cao được 25-30cm, bón 10-12kg/sào.
-
Giai đoạn 3: sau trồng 50-60 ngày, bón 12-15kg/sào.
-
Giai đoạn 4: sau trồng 70-80 ngày, khi vườn hoa có 30-40% nụ, bón 12-15kg/sào.
-
Xem thêm : So sánh hệ thống trợ lực lái điện và lái thủy lực về ưu nhược điểm
Ngoài ra, cũng có thể sử dụng nước phân hữu cơ đã được ủ từ đậu tương, đầu cá để tưới cây.
-
Làm cỏ, xới xảo đất và vun gốc cho cây.
-
Sử dụng lưới ô vuông kích thước 10x10cm hoặc 12x12cm trên mặt luống, sau đó nâng dần lên theo chiều cao của cây hoặc khi cây cao khoảng 30-40cm mới tiến hành làm giàn đỡ cây.
Phòng trừ sâu bệnh
5.1. Sâu hại
5.1.1. Rệp (Aphididae)
- Rệp xanh và rệp đen là hai loại rệp chính gây hại cho hoa loa kèn tứ quý.
- Triệu chứng: Rệp hút dinh dưỡng của cây, làm cây yếu đuối, ngọn quăn queo, nụ hoa không phát triển hoặc dị dạng. Loại này thường gây hại nặng trong vụ Xuân hè và Đông xuân.
- Phòng trừ: Sử dụng Suprathion 40ND, Supracide 40ND với liều lượng 20-25ml/10lít hoặc Sherpa, SecSaigon…
5.1.2. Sâu đục rễ, củ (tuyến trùng)
- Triệu chứng: Sâu gặt hại mặt ngoài rễ và củ, hút dịch làm lá cây vàng, nghiêm trọng hơn là cây chết khô. Gây hại chủ yếu khi cây đang sinh trưởng thân lá và khi củ được cất trữ.
- Phòng trừ: Bón thêm vôi bột, hạn chế bón đạm. Sử dụng thuốc Basudin với liều lượng 1-2kg/sào Bắc Bộ.
5.1.3. Sâu xám (Agrotis ipsilon)
- Triệu chứng: Sâu nhỏ ăn thịt lá, để lại lớp biểu bì phía trên. Sâu lớn ăn lá non, ngọn non và gặm gần gốc cây. Ban ngày, sâu lấp dưới lá hoặc ở gần gốc cây dưới đất.
- Phòng trừ: Vệ sinh đồng ruộng, luân canh với lúa, sử dụng thuốc Basudin hoặc Lannate 40SP.
5.2. Bệnh hại
5.2.1. Bệnh mốc tro (Cotlon louse)
- Triệu chứng: Vết bệnh màu trắng xám, sau đó lan rộng làm lá cháy khô và rụng. Gây hại chủ yếu trên lá cây.
- Nguyên nhân: do nấm Cotlon louse gây ra, bệnh lây lan nhanh khi có nhiều sương.
- Phòng trừ: Sử dụng thuốc Score 250ND, Sunphát đồng, Daconil, Fuguran, Topsin…
5.2.2. Bệnh đốm lá (Botrytis elliptica)
- Triệu chứng: Vết bệnh xuất hiện trên lá và nụ hoa, màu xám nâu, hình tròn hoặc bất định. Lan rộng và làm lá và nụ thối đen rồi rụng.
- Nguyên nhân: do nấm Botrytis elliptica gây ra.
- Phòng trừ: Vặt bỏ lá và nụ hoa bị bệnh, sử dụng thuốc Rovral 50WP, Score, Daconil, Rhidomil…
5.2.3. Bệnh thối thân (Phytophthora sp)
- Triệu chứng: Hoa loa kèn bị thối ở ngang thân, cây đổ gục và chết.
- Nguyên nhân: do nấm Phytophthora sp gây ra, nấm này sống ở dưới đất và phát triển trong mùa mưa.
- Phòng trừ: Luân canh, nhổ bỏ cây bệnh, hạn chế bón đạm. Phun phòng bằng thuốc Sancozed 80WP hoặc Aliette 800WG.
5.2.4. Bệnh vàng lá
- Triệu chứng: Lá non bị vàng, có gân xanh ở giữa.
- Nguyên nhân: pH đất cao (> 7) và đất ngập úng khiến cây thiếu sắt.
- Phòng trừ: Bón EDDHA-Fe vào gốc hoặc phun lên lá cây.
5.2.5. Bệnh sinh lý
- Triệu chứng: Ngoài các bệnh truyền nhiễm, cây hoa loa kèn còn bị các bệnh sinh lý, gây hiện tượng lá vàng, ngọn héo, cây yếu đuối, hoa dị dạng…
- Phòng trừ: Điều chỉnh việc bón phân và tưới nước. Thường xuyên phun phân bón lá để bổ sung chất vi lượng cho cây.
Thu hoạch và bảo quản hoa
6.1. Thu hoạch hoa
- Thu hoạch vào buổi sáng hoặc chiều mát, khi bông hoa dưới cùng hé nứt và nụ hoa chuyển từ màu xanh sang màu trắng sữa.
- Sử dụng dao hoặc kéo sắc để cắt, để lại phần gốc 15-20cm có lá để cây tiếp tục quang hợp nuôi củ.
6.2. Xử lý hoa sau thu hoạch
- Phân cấp hoa dựa trên chiều dài cành và số nụ hoa trên cành. Bó lại 10 cành/bó, bỏ lá sát gốc khoảng 10cm, dùng dao cắt bằng gốc và ngâm trong nước.
6.3. Bao gói và vận chuyển
- Bó hoa vào túi nilon hoặc gói bằng giấy báo để không mất nước và không bị vỡ nát.
- Xếp các bó hoa vào thùng carton có lỗ thông khí để vận chuyển. Đối với khoảng cách xa, sử dụng xe lạnh và để nhiệt độ thùng khoảng 8-10oC.
6.4. Bảo quản trong kho lạnh
- Sau khi bao gói, đưa hoa vào kho lạnh để bảo quản.
- Đặt các bó hoa vào thùng nhựa có chứa nước, điều chỉnh nhiệt độ kho lạnh ở mức 4-60C và độ ẩm 90-95%. Với điều kiện này, hoa loa kèn có thể bảo quản được trong khoảng 20-25 ngày.
6.5. Thu hoạch củ
- Khoảng 30 ngày sau khi thu hoạch hoa, có thể thu hoạch củ.
- Rửa sạch củ và ngâm trong nước pha Daconil 75WP hoặc Rhidomil (15g thuốc/10lít) trong khoảng 10-15 phút, sau đó vớt ra để ráo. Sắp xếp củ trong khay và trộn đều với sơ dừa, sau đó đặt vào kho lạnh ở nhiệt độ 3-5oC và bảo quản trong khoảng 40-60 ngày.
Nguồn: Giaidapviet.com
Danh mục: Khám Phá